Psychoterapia
Do skorzystania z pomocy psychoterapeutycznej zazwyczaj skłania dokuczliwa troska życiowa, czasem poważny problem. Postrzegamy go jako osobiste nieszczęście, chcemy się go pozbyć i jak najszybciej powrócić do dawnego sposobu funkcjonowania. Może on stać się jednak także okazją do rozwoju. Psychoterapia umożliwia nie tyle powrót do dawnego stanu emocjonalnego, co raczej znalezienie nowego sposobu życia, który będzie bardziej satysfakcjonujący i pomagał lepiej radzić sobie z pojawiającymi się codziennymi trudnościami.
Psychoterapia ma na celu usunięcie nie tylko samego cierpienia, ale także jego przyczyny. Tylko wtedy będzie rzeczywiście skuteczna. W wielu przypadkach przyczyny zakłóceń przeżywania nie są świadome, a doświadczane dolegliwości są jak wierzchołek góry lodowej, który wskazuje na istnienie głębszego problemu.
„Psychoterapia mająca zastosowanie w lecznictwie jest to taka forma oddziaływań psychospołecznych, która ma na celu korektę zaburzeń przeżywania i zachowania, ma usunąć objawy i przyczyny choroby, w tym cechy osobowości biorące udział w powstawaniu zaburzeń przeżywania. Narzędziem leczniczym są bodźce, których źródłem jest psychoterapeuta. Oddziaływania te, wpływające na stan czynnościowy narządów, przeżywanie i zachowanie poprzez zmianę procesów psychicznych chorego, są wywierane w ramach relacji interpersonalnej między dwoma osobami lub w grupie, w której psychoterapeuta równocześnie leczy kilka osób. Jest zespołem procedur leczniczych, stosowanych w leczeniu pacjentów chorujących na zaburzenia, w których etiopatogenezie – zgodnie z obecnym stanem wiedzy – czynniki psychospołeczne mają istotne znaczenie. Sposób leczenia choroby, adekwatny do rodzaju schorzenia, powinien być wyznaczany przez wiedzę o przyczynach i mechanizmach zaburzeń (diagnozę indywidualną, a nie przez nazwanie rodzaju zaburzenia).”
Profesor dr hab. n. med. Jerzy W. Aleksandrowicz
Psychoterapia osób dorosłych
Korzystanie z psychoterapii zakłada wspólną pracę pacjenta i terapeuty. Pacjent jest specjalistą od swojego życia – jest ze sobą 24 godziny na dobę, zna swoje myśli, uczucia, reakcje, czasem pamięta swoje sny. Terapeuta dysponuje wiedzą psychologiczną i psychoterapeutyczną. Połączenie tych kompetencji jest najlepszą drogą do osiągnięcia celu, którym jest zrozumienie przyczyn zgłaszanych dolegliwości i ich wyleczenie.
Proces psychoterapii poprzedzony jest etapem diagnostycznym na który składa się kilka konsultacji psychologicznych oraz badanie psychologiczne. Pierwsze spotkanie przeznaczone jest na to by pacjent opowiedział o swoich problemach, ich wpływie na jego życie oraz swoim aktualnym stanie emocjonalnym. By pomógł psychoterapeucie dobrze zrozumieć to z czym aktualnie się boryka. Drugie spotkanie przeznaczone jest na wykonanie wywiadu dotyczącego historii życia umożliwiającego lepsze zrozumienie przyczyn aktualnych problemów. Na trzecim spotkaniu wykonywane jest badanie psychologiczne. Dobrze sprawdza się zestaw takich testów jak: MMPI2, ACL, Kwestionariusz Objawowy, Test Zdań Niedokończonych. Czwarte spotkanie przeznaczone jest na zintegrowanie informacji uzyskanych w trakcie konsultacji i badania psychologicznego oraz przekazanie pacjentowi informacji o wynikach diagnozy. Na tym spotkaniu podejmowana jest decyzja o zakwalifikowaniu bądź nie zakwalifikowaniu pacjenta do psychoterapii.
Jeżeli pacjent zostaje zakwalifikowany, kolejne spotkanie jest łącznikiem pomiędzy etapem diagnostycznym a spotkaniami terapeutycznymi. Jest to tak zwane spotkanie kontraktowe. Jest ono przeznaczone na doprecyzowanie celów psychoterapii, form pracy – ustalenie na czym będą polegały zadania psychoterapeuty a na czym pacjenta by praca terapeutyczna posuwała się do przodu oraz omówienie warunków formalnych – terminy spotkań, płatność za terapię i in.
Następne spotkania są już typowymi spotkaniami terapeutycznymi. Terapia może mieć formę krótkoterminową (kilkanaście spotkań) lub długoterminową (kilkadziesiąt spotkań). Terapia odbywa się raz lub dwa razy w tygodniu. Dwa spotkania tygodniowo umożliwiają intensywniejszą pracę terapeutyczną.